Edukacja budzi wiele często skrajnych emocji.

Edukacja budzi wiele często skrajnych  emocji. Są nauczyciele i rodzice przyjmujący szkołę publiczną z  całym dobrodziejstwem inwentarza i tacy, którzy poszukują zmian tak, by cały proces nauczania okazał się  rozwijający zarówno dla ucznia, jak i dorosłych czynnie  biorących w nim udział. Mowa tutaj o zmianie w kierunku oceniania i doceniania. Czy tradycyjne oceny sumujące są efektywną informacją zwrotną? Czy dzięki niej uczeń wie, co dokładnie zrobił dobrze, co źle i jak to poprawić?
Proponujemy zapoznanie  się z celem działań  opartych  o ocenianie kształtujące.
„Szkoła wspiera cały proces uczenia się wśród uczniów, nauczycieli, społeczności lokalnej  na rzecz działania, rozwijania swoich umiejętności, planowania i udoskonalania poprzez stosowanie oceniania kształtującego, OK- zasad oraz informacji zwrotnej”.
Co sądzicie o Ok-zasadach?
DEKALOG 10 ZASAD OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO:

1. Ocenianie=planowanie nauczania uczenia się.
– plan nauczania i uczenia się to informacje dla nauczyciela o postępach uczniów + ocena stopnia realizacji celów.
– plan, cele i kryteria są zawsze znane uczniowi, tak by zrozumiał zadania do wykonania.
– uczeń otrzymuje informację zwrotną o tym co osiągnął, jaką ma funkcję w sprawdzeniu swoich sukcesów, bądź porażki i co powinien dalej zrobić oraz jaką pomoc może uzyskać w dalszej nauce.
– sposób jej opracowania informacji zwrotnej (wyrażony opisem, oceną, czy też tabelarycznie, dostarczony w określonym czasie ) należy do nauczyciela, bądź zespołu nauczycieli. IZ powinna zawierać osiągnięte  cele i zadania.
– plan nauczania i uczenia się jest modyfikowalny i na każdym etapie służy ocenie kształtującej
2. Ocenianie kształtujące, czyli jak się uczyć się?
– nie koncentrujemy się jedynie na finalnym efekcie wyniku, na ocenie.
– podejmujemy wysiłek na sposobie i treści uczenia się, czyli JAK I CZEGO SIĘ UCZYMY?
3. Ocenianie kształtujące= cały proces dydaktyczny, czyli od planowania po ocenę osiągnięć.
Lekcja to wykonywanie zadań, myślenie, działanie uczniów oraz  obserwacja pracy  i postępów przez nauczyciela, co powoduje podejmowanie refleksji wobec nauczania i uczenia się.
4. Ocenianie kształtujące= kluczowa umiejętność dydaktyczna nauczyciela.
– Nauczyciel planuje, obserwuje proces uczenia się, analizuje, interpretuje uzyskane informacje o przebiegu procesu i jego wynikach.
– Nauczyciel  przekazuje  uczniom informację zwrotną istotna dla ich rozwoju.
– Nauczyciel pomaga i uczy samooceny.
5. Ocenianie kształtujące, jak każde ocenianie jest nieobojętne emocjonalnie.
– Informacje zwrotne są konstruktywne i dotyczą pracy, a nie osoby.
– Informacje zwrotne zawsze mają  wpływ na ucznia, mają odzwierciedlenie na wiarę we własne siły i zapał, dlatego wszelkie komentarze, oceny i opinie  muszę być niezwykle rzeczowe.
 6. Ocenianie kształtujące- motywowanie uczniów do nauki.
– ocenianie skupia się na postępach i osiągnięciach, a nie na podkreślaniu niepowodzeń, zachęca uczniów do uczenia się.
– ocenianie służy podmiotowości ucznia, dostarcza konstruktywnej informacji zwrotnej, co ułatwia kierowanie własną nauką.
7. Ocenianie kształtujące  à   kryteria sukcesu (Na co będę zwracał uwagę? NaCoBeZu)
– Nauczyciel  może ustalać  z uczniami plany działania, co i w jaki sposób  osiągną podczas nauki.
– Uczniowie mogą mieć wpływ na wybór celów i ustalanie kryteriów sukcesu.  (NaCoBeZu)
-Kryteria sukcesu (NaCoBeZu) są określone w języku zrozumiałym dla ucznia i  służą samoocenie oraz ocenie koleżeńskiej.
8. Uczniowie otrzymują informacje i  wskazówki o poprawie  wyników i samorozwoju.
– Nauczyciel wskazuje silne strony ucznia i doradza, jak je rozwijać, konstruktywnie informuje o stronach słabych i o tym, jak można je eliminować, stwarza uczniom możliwość poprawienia własnej pracy, pozwala na planowanie następnego kroku w uczeniu się.
 9. Ocenianie kształtujące- rozwój  zdolności do samooceny ucznia, refleksji i samodzielności w decyzji o własnej nauce.
Samodzielny uczeń potrafi kształtować swój proces uczenia się: zdobywać nowe umiejętności i wiedzę, zastanawiać się nad tym, w jaki sposób to robi i jakie osiąga wyniki oraz zaplanować dalsze etapy doskonalenia się. Droga do samodzielności prowadzi przez rozwijanie umiejętności samooceny. Nauczyciel zachęca do niej i wyposaża ucznia w stosowne umiejętności.
10. Ocenianie kształtujące odnosi się do wszystkich kategorii osiągnięć uczniów.
– ocenianie kształtujące można stosować na wszystkich polach edukacyjnych
– nauczyciel zauważa i docenia osiągnięcia uczniów.
Agnieszka Płaza